Luật bảo vệ người thuê nhà ở Canada
Shared tại https://www.facebook.com/groups/KetNoiVietCa/permalink/1494463910613291/
Ngay từ khi sang Canada và mua được nhà (chỉ sau 5 tháng thuê căn hộ trong khách sạn), có lối đi riêng, bếp riêng, khu giặt sấy độc lập có thể dùng chung là em tính ngay đến chuyện cho thuê tầng hầm kiếm đỡ dăm đồng trả lãi ngân hàng. Anh bạn ở đây hơn 30 năm gàn chúng em lắm, bảo cho thuê nhà ở Ca vô cùng phức tạp, tenant được luật bảo vệ rất ghê, nên nhiều người cho thuê xong không thu được rent mà không đuổi nổi họ ra ngoài đường. Em thì vốn có tư tưởng gian thương từ bé, thứ kinh doanh nào mà không đi kèm rủi ro, nếu sợ thì bao giờ giầu. Em cũng chẳng ngán là Tây hay Việt, chỉ hơn một tuần đăng tin miễn phí trên mạng, có cả đống người gọi điện tới xin xem nhà (khu vực này khá là hot, lại có ít nhà cho thuê vì toàn người già, gốc Ý- văn hoá khá giống Việt Nam, cuối tuần ngày lễ con cái về chơi rất đông, nhiều người còn nuôi cả cháu cho bố mẹ chúng đi làm, nên chẳng cho thuê làm gì).
Em chưa có kinh nghiệm mấy (nếu không nói là zero), chỉ xem sơ bộ thông tin trên mạng, hỏi han thêm vài người bạn, lần lượt phỏng vấn từng người, ưu tiên trẻ đẹp, độc thân hoặc là couple, không con, không chó, không hút, không mùi (giả dụ như nấu cà ri), công việc đầy đủ là em ưng bụng. Ba tenant đầu perfect, họ chỉ chuyển đi khi muốn lấy chồng (1), mua nhà (2) và hết dự án (3). Tuy hơi mất chút thời gian mỗi khi đổi khách, và thường dặn dò con cái không làm ầm ĩ quá nhiều, chia sẻ riêng tư ở mức vừa phải, nói chung em thấy hài lòng với khoản thu nhập từ rent, cho đến khi gặp gã này ...
Gã trông trẻ trung, trắng trẻo sạch sẽ, quần áo lịch sự, nước hoa phảng phất chắc phải hàng hiệu, xe đẹp và mới, có job letter từ hãng viễn thông hàng đầu ở Ca, đến xin thuê nhà, em gật cái rụp 😅. Vừa được 2 tháng, gã ngừng trả tiền.
Mặc dù đã nói đủ thứ ngọt nhạt, như cho mày ra không đòi nợ cũ, và cả dọa dẫm, như tao đang làm ở văn phòng luật không ra khỏi nhà tao kiện ra toà, chưa kể quấy rối, như bật nhạc to mỗi khi gã ngủ (vì gã làm đêm) ... cái bản mặt ấy vẫn trơ như thớt, không hề mảy may xúc động, run sợ hay là tức giận. Em cay cú phết, trộm nghĩ đã thế tao quyết chiến đấu với mày đến cùng, phần vì tự ái nghề nghiệp (mặc dù 2 năm làm VP luật em mua bán nhà và tiệm là chính chứ mấy cái vụ kiện tụng dân sự em chỉ nghe hóng nghe hớt chứ biết gì bài bản đâu), phần cũng muốn xem cái sự thực thi pháp lý ở xã hội này thế nào, có đúng như lời đồn thổi quan tòa chỉ bênh tenant hay không. Cùng lắm là tốn tí công còn tiền đằng nào cũng xác định mất, coi như rủi ro kinh doanh (mà 10% thì cũng không phải quá tệ).
Em lại lên mạng ngâm cứu. Đầu tiên cố gắng tìm hiểu gã là loại gì, vì các cụ ta có câu "biết địch biết ta trăm trận trăm thắng". Dựa trên địa chỉ trên bằng lái xe của gã và tra cứu trang 411.ca, em tìm ra nhà của bố mẹ gã và số điện thoại. Gọi dăm bảy lượt thì gặp mẹ kế của gã. Bà tỏ ra khá là nice, và rất hay chuyện (thank God!). Cộng với một vài thông tin tình báo có được về gã trước đó (cái này em xin không kể nhưng ai mời ba bơ kiu, pạt ti này nọ thì em hứa sẽ cho mánh 😜), em đánh phủ đầu và nhanh chóng khai thác được từ bà để biết gã là loại con ăn bám xưa nay, bố mẹ cũng chịu không nổi và đã từng bị evict trước đây bởi Landlord khác do không trả tiền. Em nhanh chóng kết luận rằng với thằng này khỏi mất công nói lý nói tình, nên tuân thủ đúng quy trình thưa kiện càng sớm càng tốt.
Ở Việt Nam thì có khi không quá 1 ngày là em thuê người (hoặc nhờ công an khu vực) túm cổ quăng ra ngoài đường, khoá cửa cấm vào, tịch thu đồ đạc, cắt điện cắt nước, vân vân mây mây nhưng đây không thế được các bác ạ. Chừng nào chưa có trong tay lệnh của toà án và đợi Sheriff đến để áp tải thì phải án binh bất động, kẻo còn bị nó kiện ngược. Sau gần 3 tháng kể từ ngày đến LTB (Landlord and Tenant Board) để được tư vấn quy trình điền đơn, nộp đơn, gửi Form N4 thông báo trước 14 ngày và ra hầu toà (cũng may hắn không có mặt nên quan toà xử rất nhanh theo đúng nội dung em khai, chứ không đến nỗi bênh vực tenant ghê gớm, có vẻ như đã quá nhiều tenant lạm dụng cơ chế, quỵt tiền Landlord nên giờ họ hiểu và xử nghiêm hơn), em có trong tay lệnh eviction mà gã vẫn chưa chịu ra cho đến khi em thuê được Sheriff đến nhà áp tải mất thêm tháng nữa.
Tống cổ được gã ra rồi, em không cam chịu vừa mất tiển rent vừa mất tiền toà, tổng cộng gần 5000 đô, em lên toà Small Claims Court (SCC). Ở đây họ có 1 phòng tư vấn miễn phí gồm các luật sư và nhân viên luật chuyên giúp điền đơn, giải thích quy trình, phân tích được mất của từng vụ kiện trước khi mình tiến hành làm. Lợi thế của em là đã có lệnh của LTB nên SCC chỉ việc thực thi chứ nếu không thì có khi phải đợi cả 1-2 năm để xử. Sau khi cân nhắc, em chọn hình thức trừ lương vì đã có job letter cùng thông tin về employer của gã. Chỉ 3 tháng sau, em nhận được check đầu tiên và gần năm nay mỗi tháng đều nhận được tiền. Nếu vẫn còn làm cho công ty này, độ 2 năm nữa là em thu đủ của gã rent và án phí.
Thế còn bác nào chót ký hợp đồng thuê nhà dài hạn mà muốn phá kèo không bị mất tiền (vì mua được nhà, hay phải moving) thì lại mời em pạt ti, em chỉ mánh cho 😆.