Shared tại https://www.facebook.com/groups/groupofvietnameseinvancouver/permalink/2904959042883352/
Tình hình chung của Mỹ, Úc, Châu Âu là ngày cành xiết chặt nhập cư lại và Canada cũng đang trên con đường đó trong 5 năm tới theo dự đoán. Tuy nhiên, cơ hội để cả gia đình có cuộc sống mới ở Canada vẫn luôn còn đó nếu các bạn chịu kiếm tìm và biết rõ được bản thân bạn có gì phù hợp để lên Kế-Hoạch đổi Passport cho hiệu quả ( sau khi có PR ở Canada 3 năm trong 5 năm liên tục sẽ đủ điều kiện nộp Canadian Citizenship ). Mình hy vọng bài viết này như là một lời chúc Tết gửi các bạn và tri ân Canada nhằm giúp các bạn có cái nhìn tổng quan những con đường khả thi đến Canada mà lựa chọn hướng đi khả thi nhất.
1- Express Entry :
Chương trình này quá phổ biến và được nhiều người biết đến do tiến trình xử lý cấp PR nhanh chỉ khoảng 6 tháng so với các chương trình khác từ 18~24 tháng. Tuy nhiên điều kiện ngày càng khắt khe và chất lượng ứng viên trong Pool ngày càng cao nên khó có cơ hội cho các bạn với bậc học và khả năng trung bình khá hoặc/và tuổi cao.
Một số điểm lưu ý khi nộp theo chương trình này : nên có ít nhất Bachelor hoặc/và bằng cấp ở Canada, kinh nghiệm làm việc ở ngoài và trong Canada theo NOC O,A,B; điểm IELTS càng cao càng tốt ( có bằng tiếng Pháp càng có điểm cao ), càng trẻ tuổi điểm càng cao ( sau 30 tuổi bị trừ 5 điểm mỗi tuổi ), nếu có LMIA thì được +50 điểm cho bậc staff và +200 cho bậc quản lý ( khả năng này khó do ít có cty chịu làm vì nhiều giấy tờ và thủ tục với Sở Lao Động và Thuế ở Canada ).
Nếu điểm tính max hết các tiêu chí của bạn mà cũng chỉ được 460 và không làm trong nhóm ngành Skilled Trades thì không nên rướn theo chương trình này nữa vì hiện tại họ rút 473 và không có khả năng giảm sâu hơn. Các bạn nên tập trung vào các chương trình của tỉnh bang.
2- Provincial Nomination Programs (PNP) ( ngoại trừ Quebec có chương trình riêng ) :
a-Ontario (OINP) :
- Employer Job Offer : foreign worker hoặc international student đều có thể nộp được nếu cty thỏa điều kiện của Ontario để sponsor cho employee. Tiên quyết vẫn là full time job offer và doanh thu của cty bạn sẽ làm.
- International Graduates : Bạn nào học Master và PhD tốt nghiệp có thể nộp ngay mà không cần job offer hay 1 năm kinh nghiệm Canada tuy nhiên chương trình này lúc đóng lúc mở và khi mở thì chừng 15 phút là close và giành giựt còn hơn đánh trận
- Ontarios Express Entry : chương trình này hên xui Ontario sẽ gửi email Notice of Interest mời bạn nộp dựa vào potential của EE Profile bạn, có người cao điểm hơn nhưng vẫn không nhận được NOI như người khác. Điểm thường rơi vào khoảng 420~470 là có khả năng được mời nộp. Các tỉnh bang khác như Alberta hay BC cũng sẽ ưu tiên mời những bạn đã học và có kinh nghiệm làm việc và attachments với tỉnh bang đó. Bạn nào biết tiếng Pháp thì nộp French-Speaking Skilled Worker, có bằng cấp và kinh nghiệm ở Canada thì nộp Human Capital Priorities Stream ( Phil Le được mời nộp chương trình này nà 😊 ), bạn nào có 1 năm kinh nghiệm trong nhóm NOC Minor Group 633 và Major Groups 72, 73 or 82 thì nên nộp Skilled Trades Stream vì điểm yêu cầu thấp chỉ khoảng 370 nhưng phải có License ở Ontario do Ontario Trades College cấp/đánh giá.
- Business : có tiền trên 6 tỉ thì hẵng nghĩ đến chương trình này, bạn có thể nộp Corporate hoặc Entrepreneur hoặc Start-up để đầu tư hoặc mua lại doanh nghiệp ở Canada.
b- British Columbia (BC PNP) :
- Express Entry BC – EEBC : cái này cũng giống Ontario Express Entry vậy, bạn được thư mời NOI của tỉnh bang thì mới nộp được và xử lý cũng nhanh như Express Entry.
- Skilled Immigration : cái lợi hơn Ontario là BC có cả skilled và semi-skilled để các bạn nộp như nghề tài xế xe tải chẳng hạn.
- Entrepreneur Immigration : tương tự như Ontario Business vậy, có tiền mới đi được, cầm trong tay 6 tỉ mà muốn all in vào để lấy pr cả nhà thì cũng hơi rủi ro, các bạn nên cân nhắc kỹ.
- BC PNP Tech Pilot : Lâu lâu mở rồi đóng, họ đưa ra list các ngành nghề BC cần và mời nộp nếu bạn có job offer hợp lệ và làm việc cho cty đó ít nhất 1 năm. Nói chung cái nào mà không ổn định thì các bạn đừng nên hướng đến nhỡ học ra xong nó lại không cần nữa thì lại chớt quớt.
c-Alberta (AINP) :
- Alberta Opportunity Stream : bạn nào có LMIA (Labour Market Impact Assessment) hoặc job offer và PGWP (Post Graduation Work Permit) sau khi học ra tốt nghiệp các trường ở Alberta ( Calgary và Edmonton ) sẽ có lợi thế nộp chương trình này. Alberta cũng hay thay đổi các điều kiện nộp lúc thì yêu cầu 6 tháng kinh nghiệm lúc thì 1 năm kinh nghiệm các bạn nên kiểm tra thông tin từ website của tỉnh bang.
- Alberta Express Entry Stream : cũng tương tự như Ontario và BC, nhận được NOI thì mới nộp được và cái Nomination Letter thông thường của tỉnh bang cấp không dùng để nộp được trong Express Entry.
- Self employed Farmer Streams : chương trình này khó khi mà nông dân ở Việt Nam không phải ai cũng có skilled và có thể làm business plan để mở farm ở Alberta – một nơi lạnh ngang ngửa Bắc Cực và Nam Cực và có mùa đông dài ngoằng lên đến 6 tháng.
d-Manitoba (MPNP) :
Các chương trình ở Manitoba cũng tựa tựa các tỉnh bang khác, cũng yêu cầu phải học tốt nghiệp ra ở đó, có job offer hoặc/và kinh nghiệm làm việc. Các bạn cứ vào thẳng website của tỉnh bang và search các keywords này để tìm hiểu thêm. Theo ý mình nếu đã muốn có PR và muốn dễ thì đi thẳng các tỉnh nào thiệt là dễ như chương trình AIPP ( sẽ nói sau đây ), còn tự tin vào khả năng bản than và muốn cân bằng cuộc sống và PR thì cứ nhắm 3 tỉnh bang lớn nhiều cơ hội và điều kiện tốt là : Ontario, BC và Alberta.
- International Education Stream (IES)
- Business Investor Stream (BIS)
- Skilled Worker in Manitoba Stream (SWM)
- Skilled Worker Overseas Stream (SWO)
3- Atlantic Immigration Pilot Program (AIPP) :
Các tỉnh bang nhỏ lẻ khác như Yukon (YNP) cũng có các streams giống Ontario, tuy nhiên lạnh và hẻo lánh không thích hợp cho gia đình có con nhỏ. Các tỉnh bang còn lại New Brunswick (NBPNP); Newfoundland and Labrador (NLPNP); Nova Scotia (NSNP) và Prince Edwards Island ngoài các streams như Ontario thì có 1 chương trình riêng là Atlantic Immigration Pilot Program (AIPP). Nó có 2 chương trình cho skilled workers là Atlantic High-Skilled Program (AHSP) và Atlantic Intermediate-Skilled Program (AISP) yêu cầu phải có 1 năm kinh nghiệm làm việc trong nhóm ngành đó ( được lợi cái là họ chấp nhận cả NOC C, như ngành Hotel management hoặc Hospitality chẳng hạn, các chương trình khác hầu như yêu cầu NOC O A B ), và chương trình dành cho các bạn học tốt nghiệp ra ở các tỉnh bang này không yêu cầu 1 năm kinh nghiệm, chỉ cần Job Offer và IELTS General 4.5 khi tốt nghiệp là có thể nộp PR ngay là Atlantic International Graduate Program (AIGP) – cực kỳ dễ và phù hợp cho các anh chị lớn tuổi và tiếng Anh chưa tốt, hoặc như các bạn quá thích ngành Hospitality chỉ làm được NOC C, muốn làm NOC B để nộp các chương trình khác thì phải làm Supervisor mới được, khả năng này khó do chỉ có work permit 3 năm sẽ khó leo lên vị trí Supervisor.
4- Rural and Northern Immigration Pilot Program (RNIP) :
Hiện chỉ áp dụng ở một số thành phố nhỏ của các tỉnh bang lớn Ontario ( North Bay, Sudbury, Timmins, Sault Ste. Marie, Thunder Bay ) BC ( Vernon và West Kootenay), và Alberta ( Claresholm ); Ở Saskatchewan thì có Moose Jaw và tỉnh Manitoba ( Brandon và Altona/Rhineland ). Yêu cầu chung cũng như chương trình AIPP là phải tốt nghiệp ở đó và có job offer hoặc/và kinh nghiệm làm việc ở đó, và cam kết sống và làm việc ở đó trong một khoảng thời gian thì mới có khả năng cạnh tranh lấy PR cho các chương trình này sẽ cao. Còn lại sẽ ít được tỉnh bang ưu tiên chọn. Nếu chấp nhận được ở các vùng hẻo lành này vài năm có PR ổn định rồi các bạn cứ tự do move về các thành phố lớn nhiều cơ hội học tập và làm việc cho cả nhà.
5- Family Sponsorship :
Bạn nào có người thân là Canadian Citizen hoặc PR có thu nhập cao hơn mức Low Income Cut-offs (LICO) tùy thuộc vào số lượng thành viên trong gia đình họ thì có thể được bảo lãnh nếu bạn là vợ chồng con cháu ông bà cha mẹ với người bảo lãnh. Giấy tờ chứng minh cũng lằng nhằn nhưng được cái xử lý nhanh hơn trước đây nhất là diện vợ chồng con cái chỉ mất khoảng 8~12 tháng còn ông bà cha mẹ thì 2 năm.
6- Startup Visa :
Nếu bạn có ý tưởng kinh doanh tốt thì có thể gom tối đa 5 gia đình làm vụ này nếu được Support Letter từ Venture Capital Fund ( vốn tối thiểu $200,000 mỗi nhà ). Thời gian xử lý từ 16~24 tháng. Cái lợi là trong lúc chờ xử lý hồ sơ bạn vẫn được cấp Temporary Work Permit để đến Canada tìm hiểu về môi trường kinh doanh ở Canada và con cái trên 4 tuổi vẫn được học miễn phí như dân bản xứ. Như từ đầu mình đã nói, nếu không có đủ 6 tỉ thì chỉ nên tập trung vào việc đi học lại ở các tỉnh bang để đảm bảo tương lai và nghề nghiệp của bạn ở Canada chứ nếu cứ phụ thuộc vào một cty nào đó sắp xếp cho công việc trước thì phải cắn răng cố đấm ăn xôi làm trong 2 năm sẽ rất mệt mỏi.
7- Caregiver Visa :
Chương trình này dân Philippines đi nhiều vô kể do họ có tiếng Anh tốt và truyền thống làm nghề này, dân Việt Nam mình thì truyền thống làm Nails và mở tiệm Phở. Thời gian xử lý rất nhanh chỉ mất 6~12 tháng. Có 4 chương trình là Interim Pathway for Caregiver ( kinh nghiệm 1 năm làm Home child care provider (NOC 4411) và Home support worker (NOC 4412) ), Caring for Children ( kinh nghiệm 2 năm trong NOC 4411 ), Caring for people with High Medical Needs ( lúc đóng lúc mở ), Live-in Caregiver Program (LCP) ( phải có LCP work permit hoặc/và LMIA )
8- Self Employed :
Nếu bạn có kinh nghiệm trên 2 năm làm trong các ngành sau : author / writer, creative and performing artist, Musicians, Painter, Sculptor / visual artist, technical support ngành phim ảnh, creative designers / craftspeople thì có thể nộp. Nhưng chắc phải nhờ văn phòng Luật nào đó chứ trên website của chính phủ họ không có điều kiện gì rõ ràng cụ thể cho các chương trình này vì đặc thù các nghề nghiệp này cũng khó đo đếm.
Mình cho rằng 4 con đường đầu là hoàn toàn khả thi cho những bạn chịu học chịu làm lại từ đầu để mưu cầu một tương lai và cuộc sống mới tốt hơn cho thế hệ con cái. Chỉ là vấn đề mất công và thời gian một chút, nhưng nếu bạn chỉ có vài trăm triệu cho đến 1~2 tỉ thì không còn con đường nào khác ngoài đường học lại để tự tin đứng trên đôi chân và năng lực của bản thân nhằm có thể sống tốt khỏe ở Canada mà không phụ thuộc vào bất kỳ tổ chức/cá nhân nào. Các con đường vòng hoặc đường tà thì mình không tiện trao đổi trong bài viết này vì nói gì nói, PR cũng chỉ là một chặng dừng chân trên con đường mưu cầu hạnh phúc của gia đình các bạn, cho nên hãy cứ cân nhắc kỹ các vấn đề phát sinh và lên Kế-Hoạch kỹ càng nhằm tối ưu những cái được và loại bỏ hoặc chấp nhận những cái chưa được. Lựa chọn và quyết định nào cũng sẽ có hai mặt của vấn đề mà phải không, không có cái nào hoàn hảo cả, bạn được cái này bạn phải chấp nhận sẽ mất cái khác đó là quy luật rồi nên nếu mà bạn cứ cưỡng cầu thì sẽ chỉ tự làm khổ bản thân. Chấp nhận và đánh đổi, thay đổi bản thân và quan trọng nhất là phải hành động ngay thì mới mong có thành quả tốt đẹp vì rằng Không-có-cái-nào-quý-lại-dễ-dàng-có-được-mà-không-trả-giá 😉
Chúc các bạn năm mới an lành hạnh phúc, mong các bạn đã-sẽ-và-đang lên kế hoạch thực hiện con đường di cư cho cả nhà đến Canada thành công và có cuộc sống bình yên viên mãn ở Canada. Hãy tin tưởng vào một tương lai tốt đẹp, các bạn chỉ phải chịu khó khăn trong khoảng 2 năm đầu thôi, sau đó cả gia đình sẽ sống thoải mái và hái quả ngọt đảm bảo tương lai cho con cái trong 20 năm tới